Kỹ thuật phanh xe chính xác và an toàn

Sử dụng phanh xe ô tô đúng cách sẽ giúp tài xế tránh được những hậu quả nghiệm trọng ngoài ý muốn cho cả những người khác khi tham gia giao thông.

I. Phanh ô tô hoạt động thế nào?

Phanh trên ô tô con hiện nay phần lớn là loại phanh đĩa, một số xe dùng kết hợp phanh tang trống ở bánh sau. Khi tài xế đạp phanh, lực truyền động làm cho má phanh xiết vào đĩa phanh hoặc guốc phanh ép sát vào tang trống, tạo lực ma sát giúp xe giảm tốc độ.

Bạn có thể liên tưởng đến phanh xe đạp cho dễ hiểu, chắc hẳn hầu hết chúng ta đều đã từng đi xe đạp trước khi lái ô tô.

Hoạt động của phanh đĩa ô tô cũng gần giống như phanh xe đạp: 2 má phanh xiết vào vành, còn ở ô tô thì 2 má phanh xiết vào đĩa. Phanh kiểu tang trống thì hoạt gần giống phanh sau của xe mini Nhật hơn, guốc phanh mở ra ép vào vào tang trống từ phía trong tạo ra lực hãm để phanh xe.

Khi cần giảm tốc độ hoặc dừng xe, ta chỉ cần đạp chân phanh cũng tương tự như bóp phanh xe đạp vậy.

Một lái xe dạn dày là biết cách sử dụng phanh cho hợp lý, giống như câu cửa miệng dân lái xe chuyên nghiệp hay truyền tai nhau cho người mới vào nghề, “không biết dùng phanh là tài xế kém, dùng quá nhiều phanh là tài xế tồi”. Một tài xế làm chủ được hệ thống phanh là khi nhận biết được sự ảnh hưởng của tốc độ, điều kiện thời tiết, mặt đường… đến thời gian, lực đạp chân phanh.

II. Định vị HC gửi tới bạn kỹ thuật phanh khẩn cấp đúng cách và an toàn

1. Đạp/nhả phanh theo nhịp nếu xe không trang bị hệ thống ABS

Nếu ô tô không được trang bị hệ thống chống bó cứng phanh ABS thì khi xe đang chạy với tốc độ cao mà tài xế phanh gấp sẽ rất dễ gặp tình trạng bó phanh, gây ra hiện tượng trượt bánh, khóa bánh và khiến xe bị mất lái. Lúc này, tài xế cần áp dụng kỹ thuật phanh đúng cách để có thể chủ động xử lý các tình huống bất ngờ, tránh làm xe bị mất kiểm soát.

Để phanh xe an toàn và không bị bó phanh, người lái hãy đạp, nhả phanh liên tục và dứt khoát. Khi cần phanh, tài xế cần nắm chắc tay lái, giữ thẳng vô lăng và không được nhấn giữ phanh mà hãy nhấp/nhả phanh liên tục. Hành động này có tác dụng giảm ma sát, giảm áp lực phanh, từ đó giúp xe giảm tốc độ an toàn, kể cả trong trường hợp phanh gấp khi xe đang chạy ở tốc độ cao.

2. Rà phanh

Rà phanh là cách phanh xe ô tô được sử dụng phổ biến nhưng lại là kỹ thuật không được khuyến khích.
Bởi, rà phanh liên tục tạo ma sát lớn, làm dầu phanh dễ bị sôi, có thể gây mất áp suất phanh hoặc cháy má phanh. Vì vậy, không nên rà phanh quá dài, nhất là trong các trường hợp xe tải nặng, đang xuống đèo dốc…

Chỉ khi vào cua, tài xế có thể giữ tốc độ cao và bắt đầu rà phanh bằng một lực vừa phải. Khi đó, xe vẫn giữ tốc độ cao mà không bị mất lái.

3. Giảm tốc độ kết hợp phanh và về số thấp

Thay vì phanh lực mạnh, tài xế có thể phanh xe an toàn hơn nhờ việc kết hợp đạp phanh với chuyển xe về số thấp. Cách này được khuyên áp dụng khi xe chạy vào những đoạn đường khó như đèo dốc, tải nặng…
Khi về số thấp, xe được hãm thêm bởi phanh động cơ. Điều này giúp giảm áp lực, hạn chế các tình trạng xấu như dầu phanh bị sôi, cháy má phanh, mất áp suất phanh hay xe bị mất phanh…Kỹ thuật này cũng giúp ích rất nhiều trong trường hợp xe bị mất phanh.

4. Phanh dưới ngưỡng tối đa

Phanh dưới ngưỡng tối đa là người lái chủ động đạp phanh tới một lực tối đa và giữ sao cho chưa vượt qua giới hạn dẫn tới trượt bánh. Kỹ thuật phanh này có thể áp dụng khi lái xe thông thường hoặc trên đường đua.

Những tài xế nhiều kinh nghiệm có thể cảm nhận độ rung của vô lăng để biết được lực phanh đã gần tới ngưỡng hay chưa.

5. Kỹ thuật nhấp phanh để phanh xe an toàn

Đây là kỹ thuật phanh xe phổ biến, thường được sử dụng để dừng xe từ từ, tránh tình trạng bị dừng gấp và đột ngột.

Khi áp dụng kỹ thuật nhấp phanh, người lái cần dùng lực đạp mạnh một lần duy nhất để giảm tốc độ xe ở mức độ ổn định, sau đó đạp phanh nhẹ dần cho tới khi xe dừng hẳn.

6. Kết hợp phanh ô tô bằng động cơ để giảm tốc độ từ từ

Khi di chuyển xuống dốc có độ nghiêng lớn, đường trơn trượt hoặc khi xe bị cháy má phanh, mất phanh, tài xế nên kết hợp kỹ thuật phanh xe ô tô bằng động cơ và phanh chân để giảm tốc độ một cách an toàn.

Để thực hiện kỹ thuật phanh xe này, người lái cần chuyển về chế độ số sàn hoặc số thấp, đồng thời kết hợp nhấp phanh để giảm tốc độ từ từ mà vẫn đảm bảo an toàn.

7. Kỹ thuật phanh ô tô áp dụng với những đoạn đường trơn hoặc đổ đèo

Khi di chuyển trên đường trơn trượt hoặc đổ đèo, người lái nên phanh nhẹ và đạp phanh liên tục để bánh xe bám mặt đường tốt hơn mà không bị bó cứng phanh. Bên cạnh đó, nếu xe ô tô có trang bị công nghệ phanh ABS, tài xế nên sử dụng để đảm bảo an toàn hơn khi di chuyển.

Ngoài ra, khi lái xe trên đường đèo, tài xế không được cắt côn vì hành động này rất nguy hiểm, có thể khiến xe lao xuống theo quán tính với tốc độ cao mà không thể phanh lại. Thay vào đó, người lái hãy chuyển về số thấp để ghìm tốc độ và kiểm soát tốc độ xe khi cần phanh.

III. Hướng dẫn kỹ thuật phanh khẩn cấp đúng cách và an toàn

Phanh khẩn cấp chỉ nên áp dụng khi gặp tình huống bất ngờ vì nếu nếu phanh đột ngột với lực mạnh, xe dễ gặp tình trạng bó phanh, dẫn đến hiện tượng bánh xe mất độ bám và trượt dài theo quán tính. Đây là trường hợp nguy hiểm, khiến xe dễ mất lái và tăng nguy cơ xảy ra va chạm, tai nạn nghiêm trọng.

Do đó, kỹ thuật phanh khẩn cấp an toàn và đúng cách đó là:

– Tài xế hãy đạp mạnh chân phanh cho đến khi cảm nhận được bánh xe bắt đầu trượt nhẹ trên đường nhưng vẫn đi theo sự kiểm soát của tay lái thì ngay lập tức nhả chân phanh.
– Sau đó, đợi khi xe hết trượt thì tài xế tiếp tục phanh, còn lúc gần đến điểm trượt thì nhả phanh. Người lái hãy tiếp tục lặp lại các bước này cho đến khi xe dừng hẳn.

Kỹ thuật phanh khẩn cấp này đòi hỏi người lái phải là người có kinh nghiệm. Vì vậy, việc luyện tập thường xuyên luôn được khuyến khích để khi xảy ra tình huống tương tự trong thực tế, tài xế có thể xử lý tốt nhất.

Hiện nay, trên các dòng xe đời mới thường được trang bị nhiều công nghệ hỗ trợ phanh như: ABS chống bó cứng phanh, trợ lực phanh BA, phân phối lực phanh điện tử EBD,… Đây là những hệ thống phanh giúp rút ngắn quãng đường phanh, đồng thời hạn chế để xảy ra những tình huống nguy hiểm như bó phanh.

Tuy nhiên, những công nghệ hiện đại này chỉ mang tính chất hỗ trợ. Vì vậy, người lái không nên phụ thuộc hoàn toàn vào chúng mà hãy nâng cao kỹ thuật phanh đúng cách của mình để có thể đảm bảo an toàn trong mọi chuyến đi.

Định vị HC tổng hợp